Οι εκλογές του 1950 και η ΕΠΕΚ

• Η πρώτη καταγραφή της λαϊκής θέλησης μετά τον Εμφύλιο έγινε με απλή αναλογική και ανέδειξε το κόμμα του Ν. Πλαστήρα
• Του Σωτηρη Ριζα*Η Καθημερινή, 28/10/2012

Οι εκλογές της 5ης Μαρτίου 1950 απετέλεσαν την πρώτη ευκαιρία για την καταγραφή της λαϊκής θέλησης μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Στη νέα εκλογική αναμέτρηση, σε αντίθεση με τις εκλογές του 1946, θα συμμετείχε και η ηττημένη κομμουνιστική Αριστερά μέσω ενός σχήματος εκλογικής συνεργασίας μικρών κομμάτων, καθώς το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ) παρέμενε παράνομο. Θα συμμετείχαν επίσης κόμματα και ομάδες του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς που είχαν επίσης απόσχει από τις εκλογές του 1946 εν όψει της αναμφισβήτητης τότε κυριαρχίας της βασιλόφρονος Δεξιάς. Το σημαντικότερο πολιτικό σχήμα εκπροσώπησης των ομάδων αυτών ήταν η Εθνική Προοδευτική Ενωση Κέντρου (ΕΠΕΚ) υπό την ηγεσία του αρχηγού του στρατιωτικού καθεστώτος του 1922 στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα, με τη συμμετοχή παραδοσιακών βενιζελικών, όπως ο Εμμανουήλ Τσουδερός, και νεώτερων στοιχείων της Αριστεράς του Κέντρου, όπως ο Γεώργιος Καρτάλης.

 

Πώς κάλυψε η «Αυγή» τις εκλογές του 1958 και τη μεγάλη νίκη της ΕΔΑ

• Η ΑΥΓΗ: 17/06/2012

Του ΣΤΡΑΤΗ ΜΠΟΥΡΝΑΖΟΥ

Την προεκλογική εβδομάδα, ο καμβάς της εφημερίδας στήνεται πάνω σε τέσσερις άξονες, που κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα. Ο πρώτος είναι η προβολή των θέσεων της ΕΔΑ. Ο δεύτερος η αρθρογραφία ευρύτερων προσωπικοτήτων υπέρ της ΕΔΑ. Ο τρίτος είναι οι καταγγελίες, από όλη την Ελλάδα, για τα κρούσματα βίας, απειλών, τρομοκράτησης εναντίον στελεχών και υποψηφίων. Και ο τέταρτος άξονας είναι, βέβαια, τα ρεπορτάζ από τις μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις που πραγματοποιούνται σε όλη τη χώρα.

Η 11η Μαΐου 1958 αποτελεί, βέβαια, μία από τις ημερομηνίες-ορόσημο για τη μεταπολεμική ελληνική Αριστερά. Ως γνωστόν, με ποσοστό 25%, η ΕΔΑ σημειώνει, λίγα χρόνια μετά το τέλος του Εμφυλίου, μια πρωτοφανή εκλογική επιτυχία και αναδεικνύεται αξιωματική αντιπολίτευση. Όσο και αν η κατάσταση (πολιτικά, κοινωνικά, διεθνώς) είναι πολύ διαφορετική, οι συνειρμοί και οι συσχετίσεις με την 6η Μαΐου 2012 είναι αναπόφευκτοι – το διαπιστώνουμε στις καθημερινές μας κουβέντες όλο το τελευταίο διάστημα. Παρά τις διαφορές, κοινά στοιχεία είναι σίγουρο ότι βρίσκουμε – από τη λυσσαλέα επίθεση εναντίον της Αριστεράς μέχρι το κλίμα ευφορίας και λύτρωσης που πυροδοτεί για ευρείες μάζες η (εν πολλοίς απροσδόκητη) νίκη της Αριστεράς, τότε και τώρα. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε πώς κάλυψε η «Αυγή» την προεκλογική εκστρατεία, τις εκλογές και τη μεγάλη νίκη της ΕΔΑ. Ένα απλό ξεφύλλισμα των σελίδων της αναδεικνύει έναν μεγάλο πλούτο αρθρογραφίας, σκίτσων, ειδήσεων, ομοιότητες, συγκλίσεις και διαφορές – αξίζει πραγματικά να το κάνει κανείς (το αρχείο των παλιών φύλλων της «Αυγής» απόκειται στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας και είναι προσιτό σε όλους). Στο σημείωμα που ακολουθεί, προσπαθούμε να δώσουμε μερικά βασικά στοιχεία, σαν οδηγό περισσότερο, για το πώς κάλυψε η εφημερίδα τη μεγάλη αυτή στιγμή.

 

ΣΥΡΙΖΑ: Ικανοποίηση για την άνοδο – «ανακούφιση» για τη δεύτερη θέση

Θεωρεί ότι ο πολιτικός χρόνος κυλάει υπέρ των θέσεών του για υπέρβαση του Μνημονίου και επαναδιαπραγμάτευση με τους εταίρους

[Λάμπρος Σταυρόπουλος, ΤΟ ΒΗΜΑ, 18/6/2012]. Με αισθήματα βαθιάς ικανοποίησης για την περαιτέρω μεγάλη αύξηση του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ (περί το 10%) αλλά και ανομολόγητης …ανακούφισης για την δεύτερη θέση που επεφύλαξαν οι ψηφοφόροι κατατάσσοντάς τον σε ρόλο αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι επιτελείς της Κουμουνδούρου ατενίζουν την επόμενη ημέρα των εκλογών με αισιοδοξία, καθώς θεωρούν ότι πλέον ο πολιτικός χρόνος κυλάει υπέρ των θέσεων που εξέφρασαν για υπέρβαση του Μνημονίου και επαναδιαπραγμάτευση με τους εταίρους.

Παράγοντες του κόμματος ομολογούν στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους ότι μια οριακή πρωτοκαθεδρία του ΣΥΡΙΖΑ θα καθιστούσε εξαιρετικά δύσκολα τα περιθώρια των κινήσεών του, σε αντίθεση με το εάν δινόταν μια ισχυρή εντολή, η οποία θα διαμόρφωνε ρεύμα αυτοδυναμίας, κάτι ωστόσο που δεν δόθηκε στον κ. Αλ. Τσίπρα.

Σε κάθε περίπτωση δηλώνεται ότι ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ καθίσταται από εδώ και μπρος καθοριστικός για την πορεία των πολιτικών εξελίξεων στο πλαίσιο της «υπεύθυνης προγραμματικής και αγωνιστικής αντιπολίτευσης» που θα ασκήσει το κόμμα δίχως να κάνει κανένα βήμα πίσω από τις θέσεις του κατά του υπάρχοντος μνημονιακού πλαισίου και των δεσμεύσεων που απορρέουν από αυτό και είναι μονομερώς εις βάρος των λαϊκών συμφερόντων.

 

22 και μία μετεμφυλιακές βουλευτικές εκλογές. Η αριστερά και οι συνεργασίες της

[Ελένη Νικολαϊδου, ΤΟ ΒΗΜΑ, 16/6/2012]. Οι εκλογές της 6ης Μαΐου 2012 κατέγραψαν το μεγαλύτερο εκλογικό ποσοστό της αριστεράς στην Ελλάδα. Το σύνολο των κομμάτων που αναφέρονται στην αριστερά στις βουλευτικές εκλογές της 6ης Μαΐου 2012 συγκέντρωσαν 32,81%. Το υψηλότερο ποσοστό σε βουλευτικές εκλογές από το 1950. Αναλυτικά πήραν ΣΥΡΙΖΑ 16,78%, ΚΚΕ 8,48%, ΔΗΜΑΡ 6,11%, ΑΝΤΑΡΣΥΑ 1,19% και ΚΚΕ (μ-λ) Μ-Λ ΚΚΕ 0,25%. Το μοναδικό ποσοστό πάνω από το 20%, συγκεκριμένα 24,42% σημείωσε η ΕΔΑ στις βουλευτικές εκλογές του 1958. Έκτοτε τα εκλογικά ποσοστά της αριστεράς είτε κατέβαινε στις βουλευτικές εκλογές η ΕΔΑ ή η Ενωμένη Αριστερά ή το ΚΚΕ ή το ΚΚΕ εσ. ή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ξεπερνούσαν το 15%. Για την αριστερά το χαμηλότερο ποσοστό σημειώθηκε στις βουλευτικές εκλογές του 1993 όταν το ΚΚΕ και ο Συνασπισμός συγκέντρωσαν 7,48%. Η εκλογική συνεργασία ή έστω και η μετεκλογική συνεργασία δεν είναι άγνωστη έννοια στην αριστερά. Δεν είναι συνηθισμένη πολιτική επιλογή αλλά δεν είναι και άγνωστη τακτική. Η πρώτη εκλογική συνεργασία, το 1956, ίσως ήταν και η πιο χαρακτηριστική, αν αναλογιστεί κανείς ότι η ΕΔΑ (το ΚΚΕ στην ουσία) συνεργάστηκε εκλογικά με τα αστικά κόμματα και τους εκπροσώπους τους, βλέπε Γ. Παπανδρέου και Σοφ. Βενιζέλο, μόλις 6,5 χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου. Τη στιγμή που οι μνήμες ήταν ακόμη νωπές, καθώς μεγάλο τμήμα αριστερών βρίσκονταν ως πολιτικοί κρατούμενοι στις φυλακές και ως εξόριστοι στα ξερονήσια.

Στις βουλευτικές εκλογές του 1964 η ΕΔΑ δεν κατέβηκε σε 24 εκλογικές περιφέρειες για να ενισχυθεί η Ένωση Κέντρου του Γ. Παπανδρέου.

Το 1974 μετά την πτώση της χούντας στις βουλευτικές εκλογές κατεβαίνει το εκλογικό σχήμα Ενωμένη Αριστερά με επικεφαλής τον Ηλία Ηλιού και παίρνει 9,47%.

Το 1989 η αριστερά (Συνασπισμός – ΚΚΕ και ΕΑΡ) συμμετέχει στην οικουμενική κυβέρνηση με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ.

Ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου με επικεφαλής τον Χ. Φλωράκη κατεβαίνει στις βουλευτικές εκλογές του 1990, στις 8 Απριλίου, και καταγράφει ποσοστό 10,98% ενώ στις μονοεδρικές συνεργάζεται με το ΠΑΣΟΚ και παίρνει το 1,02%.

Οι εκλογές από 1950 έως σήμερα