ΚΟ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΚΚΕ: Τίμησε τα 40 χρόνια από το θάνατο του Νίκου Ζαχαριάδη

Πολιτικό μνημόσυνο χτες, στο Α’ Νεκροταφείο, όπου βρίσκεται ο τάφος του

Στιγμιότυπο από την εκδήλωση

• ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Παρασκευή 2 Αυγούστου 2013

Τον Νίκο Ζαχαριάδη, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ (1931 – 1956), την αταλάντευτη στάση και αφοσίωσή του στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στον προλεταριακό διεθνισμό, στην πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση, το σοσιαλισμό, τίμησε χτες, στα 40 χρόνια απ’ το θάνατό του (1/8/1973), η ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ, με πολιτικό μνημόσυνο στο Α’ Νεκροταφείο, όπου βρίσκεται ο τάφος του.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα. Παραβρέθηκε ακόμα ο γιος του, Σήφης Ζαχαριάδης, με μέλη της οικογένειάς του. Μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, με κόκκινα λάβαρα, πορεύτηκαν σιωπηλά από την είσοδο του Α’ Νεκροταφείου, μέχρι το σημείο που τάφηκε ο Νίκος Ζαχαριάδης στις 28/12/1991, με ευθύνη της ΚΕ του ΚΚΕ, που μετέφερε τη σορό του από τη Ρωσία.

Μετά τη σύντομη ομιλία απ’ τον Γ. Μανουσογιαννάκη, μέλος της ΚΕ και του Γραφείου της ΕΠ Αττικής του ΚΚΕ, αναγνώστηκε το ποίημα του Γ. Ρίτσου «Ο σύντροφός μας Νίκος Ζαχαριάδης». Ακολούθησε η κατάθεση λουλουδιών στον τάφο του Ν. Ζαχαριάδη απ’ τον Δ. Κουτσούμπα, εκ μέρους της ΚΕ του Κόμματος, την Β. Δάγκα εκ μέρους του ΚΣ της ΚΝΕ και τον Σήφη Ζαχαριάδη. Η εκδήλωση έκλεισε με τον «Υμνο της Διεθνούς».

• Αφοσιωμένος στην πάλη για το σοσιαλισμό

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ καταθέτει λουλούδια στον τάφο του Ν. Ζαχαριάδη

Στην ομιλία του, ο Γ. Μανουσογιαννάκης σημείωσε: «Συμπληρώνονται σήμερα 1η του Αυγούστου, 40 χρόνια από τη μέρα που “έφυγε” από τη ζωή ο σ. Νίκος Ζαχαριάδης, Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ την περίοδο από το 1931 έως το 1956. Η ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ τιμώντας τη μνήμη του πραγματοποιεί αυτή τη λιτή εκδήλωση. Ο σ. Νίκος Ζαχαριάδης ήταν ηγέτης αφοσιωμένος στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στον προλεταριακό διεθνισμό, στην πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση.

 

Ο «μεγάλος αρχηγός» διάλεξε την κρεμάλα. Ο γάμος στον Γράμμο και η μυστική επιστολή…

Σταυρόπουλος Λάμπρος 

Το Βήμα:  28/07/2013

Συμπληρώνονται εφέτος 40 ολόκληρα χρόνια από την ημέρα που ο Νίκος Ζαχαριάδης άφησε την τελευταία του πνοή στη Σιβηρία – κρεμασμένος σε μια αυτοσχέδια αγχόνη. Δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές οι λεπτομέρειες του φρικτού τέλους που επιφύλασσε η μοίρα στον μυθικό ηγέτη του ΚΚΕ. Ο Ζαχαριάδης υμνήθηκε και τραγουδήθηκε όσο κανένας άλλος κομμουνιστής ηγέτης για να μισηθεί από ακόμη περισσότερους, οι οποίοι τον θεώρησαν υπεύθυνο για τον αιματηρό εμφύλιο που βύθισε την Ελλάδα στο σκότος. Ο άνθρωπος ο οποίος απέκτησε τιμητικά τον τίτλο του σοβιετικού πολίτη και τον επίζηλο τίτλο του μέλους του ΚΚΣΕ τερμάτισε τη ζωή του γιατί το καθεστώς στο οποίο αφιέρωσε τον βίο του δεν του επέτρεψε να γυρίσει στην Ελλάδα για να δικαστεί όπως είχε ο ίδιος ζητήσει. Οργισμένος και αμείλικτος με τον εαυτό του, προτού αυτοκτονήσει έγραψε τη φράση: «…Το κουφάρι μου το κληροδοτώ στον Μπρέζνιεφ, στον Κολιγιάννη και στον Φλωράκη…». Ο Νίκος Ζαχαριάδης, θαυμαστής του Στάλιν, άρχισε να απωθείται στο περιθώριο όταν ο Νικίτα Χρουστσόφ (μαζί με τον Σεπίλοφ, τον Καγκάνοβιτς και άλλους) αποκαθήλωσε τον Στάλιν και παραμέρισε τον Ζαχαριάδη. Ακολούθησε η αποκαθήλωση του Χρουστσόφ από την τριανδρία Μπρέζνιεφ, Κοσίγκιν και Ποντγκόρνι που έθεσε οριστικά τον σταλινισμό στο περιθώριο. Ο Νίκος Ζαχαριάδης χαρακτηρίστηκε εχθρός του λαού και του κομμουνισμού και είχε τελικώς τύχη χειρότερη από εκείνους τους συντρόφους του οι οποίοι επί των ημερών του κατηγορήθηκαν για προδοσία. Οπως δείχνει η Ιστορία, η απόσταση ανάμεσα στο Ωσαννά!.. και στο Σταύρωσον!.. είναι σχεδόν μηδενική.

 

1η Αυγούστου 1973 – Σαράντα χρόνια από την Αυτοκτονία του Νίκου Ζαχαριάδη

• «Δεν θα τον ξεχάσω στο κατώφλι να με χαιρετάει». Ο Σήφης Ζαχαριάδης μιλά για την τελευταία συνάντηση με τον πατέρα του πριν εκείνος αυτοκτονήσει στο Σουργκούτ της Σιβηρίας

 

• Σταυρόπουλος Λάμπρος,ΤΟ ΒΗΜΑ:  01/08/2013

 

 

Ο Νίκος Ζαχαριάδης στα γραφεία του Ρισοσπάστη καθιστός στη μέση και γύρω του μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ

 

 

Σαν σήμερα πριν 40 χρόνια, ο Νίκος Ζαχαριάδης, άλλοτε αγαπημένο «παιδί» του Ιωσήφ Στάλιν και αδιαφιλονίκητος ηγέτης του ΚΚΕ επί μια 25ετία, έβαζε τέλος στην ζωή του διαμαρτυρόμενος για τον απόλυτο παραγκωνισμό του και την εξορία που του είχαν επιφυλάξει οι πρώην σοβιετικοί προστάτες του. «Θύτης και θύμα» της ίδιας πολιτικής που πιστά υπηρέτησε ο ίδιος ως γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, από την ηγεσία του οποίου εκδιώχθηκε το 1956 (6^η Πλατειά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ στην Ρουμανία) μετά από ανοιχτή επέμβαση έξι «αδελφών» κομμάτων στο πλαίσιο της «αποσταλινοποίησης» που εγκαινίασε την ίδια χρονιά ο Νικήτα Χρουστσώφ (20ό Συνέδριο ΚΚΣΕ), ο Ζαχαριάδης δεν απαρνήθηκε ποτέ ούτε το κόμμα του, ούτε την Σοβιετική Ένωση.

 

Η άγνωστη συνάντηση Ζαχαριάδη – Χότζα στην Κορυτσά

Ντάγιος Σταύρος

• Πώς οργανώθηκε η μυστική σύσκεψη λίγο πριν από τη λήξη του Εμφυλίου και οι ανησυχίες των Τιράνων

ΤΟ ΒΗΜΑ:  19/08/2012

Αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού στα βουνά της Μακεδονίας

Εξήντα τρία χρόνια μετά τη λήξη του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου και τα αλβανικά αρχεία παρέχουν σπάνιο αρχειακό υλικό για τις εξελίξεις της περιόδου αυτής. Το καλοκαίρι του 1949 και ενώ η τύχη του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου είχε εν πολλοίς κριθεί, η αλβανική κομμουνιστική ηγεσία επιχειρούσε με κάθε τρόπο να ανταποκριθεί στις αιτήσεις των ελλήνων κομμουνιστών και να βοηθήσει τον αντάρτικο αγώνα, σύμφωνα με τις υποδείξεις της Μόσχας και του Βελιγραδίου, αλλά χωρίς η βοήθεια αυτή να γίνει ευρύτερα αντιληπτή και να υπονομεύσει την ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Και αυτό διότι από τις αρχές Απριλίου 1949 η ελληνική κυβέρνηση, με υπόμνημά της προς τις Δυτικές Δυνάμεις, διατύπωνε την ανάγκη μιας κοινής συμμαχικής ναυτικής απόβασης στην Αλβανία με στόχο την εξόντωση των αντάρτικων βάσεων στο εσωτερικό της χώρας, πλην αυτό δεν έβρισκε δεκτικούς τους δυτικούς συμμάχους. Στην Αλβανία ήταν εγκατεστημένος μεγάλος αριθμός σοβιετικών αξιωματούχων ενώ σοβιετικά εμπορικά και στρατιωτικά πλοία εφοδίαζαν την Αλβανία και, στη συνέχεια, το αντάρτικο μέτωπο. Η Αλβανία εξακολουθούσε να αποτελεί την κύρια βάση ανεφοδιασμού στον αγώνα των ανταρτών.

 

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ

Από την ανάκριση στην Γκεστάπο της Βιέννης

Στην εκδήλωση διαβάστηκε η δήλωση του Νίκου Ζαχαριάδη κατά την ανάκρισή του στις φυλακές της Γκεστάπο Βιέννης, στις 18 Ιούνη 1941, την οποία αναδημοσιεύει ο «Ριζοσπάστης», διατηρώντας την ορθογραφία της εποχής.

«Επειδή δεν είμαι ικανοποιημένος από τον τρόπο που γίνεται η ανάκριση με την μεταφράστρια, κάνω τη δήλωσή μου αυτή που τη θεωρώ και μόνη έγκυρη. Πρώτ’ απ’ όλα διαμαρτύρομαι για τη μεταφορά μου στη Γερμανία, τη θεωρώ παράνομη και ζητώ την άμεση επιστροφή μου στην πατρίδα μου. Στα ζητήματα που μου θέσατε και οργανωτικά ζητήματα του ΚΚΕ δεν έχω να απαντήσω τίποτε.

Σχετικά με την πολιτική γραμμή του ΚΚΕ έχω να πω τα παρακάτω: Βασικό και κύριο στοιχείο στην πολιτική γραμμή του ΚΚΕ είναι η ανάπτυξη και ασυμφιλίωτη αντίθεση και πάλη του ενάντια στη φασιστική (εθνικοσοσιαλιστική) θεωρία, πολιτική και πράξη. Το ΚΚΕ τάχθηκε, πάλαιψε και παλαίβει ενάντια στην εθνικοσοσιαλιστική βία και κατάχτηση της Ελλάδας και για την αποκατάσταση της εθνικής ανεξαρτησίας και ακεραιότητας. Το ΚΚΕ πάλαιψε πάντα ενάντια σε κάθε προσπάθεια υποδούλωσης είτε εξάρτησης της χώρας από το ξένο κεφάλαιο σε οποιαδήποτε ξένη δύναμη και αν ανήκει.

Το ΚΚΕ δεν αναγνωρίζει καμμία εδαφική μεταβολή που η γερμανική κατάχτηση πραγματοποίησε στην Ελλάδα, δεν θα αναγνωρίσει καμμία μελλοντική τέτοια μεταβολή και θα παλαίψει με όλα τα μέσα για τη ματαίωσή της, για την απελευθέρωση της χώρας από την ξένη κατάχτηση και για την ακεραιότητά της. Το ΚΚΕ θεωρεί βασικό στοιχείο της πολιτικής του την υπεράσπιση της Σοβιετικής Ενωσης, από κάθε ξενική απειλή, που προβάλλει τελευταία άμεσα. Παρακαλώ όπως στη μεταφορά της δήλωσης αυτής παραυρεθώ κι εγώ.

Ερώτηση: Δηλαδή εξακολουθείς να είσαι κομμουνιστής;

Απάντηση: Δεν υπάρχει αμφιβολία.

Ερώτηση: Αν σ’ αφήσουμε ελεύθερο, θα εξακολουθήσεις τη δράση σου ενάντια στον εθνικοσοσιαλισμό;

Απάντηση: Εννοείται».

ΑΛΕΚΑ ΠΑΠΑΡΗΓΑ

Η Ιστορία του Κόμματος είναι Ιστορία της πάλης του λαού

Η ομιλία της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στην εκδήλωση

Η Αλέκα Παπαρήγα στο βήμα της εκδήλωσης

Στην ομιλία της, και πριν διαβάσει την απόφαση της Συνδιάσκεψης για την κομματική αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, τόνισε: 

«Συναντηθήκαμε εδώ μέλη, φίλοι και οπαδοί του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, αγωνιστές και αγωνίστριες στην πρώτη δημόσια εκδήλωση αφιερωμένη στην Απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ, η οποία συγκλήθηκε στις 16 Ιουλίου 2011 με θέμα “Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Β’ Τόμος, περίοδος 1949 – 1968”, με την οποία πραγματοποιείται η κομματική αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη ως αφοσιωμένου, ασυμβίβαστου, πρωτοπόρου και μαχητικού λαϊκού ηγέτη στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στον προλεταριακό διεθνισμό, στην πάλη για κοινωνική απελευθέρωση.

Ο Νίκος Ζαχαριάδης, ως γνωστόν, διετέλεσε Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1931 έως το 1935 και Γενικός Γραμματέας της ΚΕ έως το 1956. Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ ακυρώνει όλες τις αποφάσεις της 6ης και 7ης Ολομέλειας του 1956 και 1957 καθώς και τα πορίσματα του 1964 και 1967. Η αποκατάσταση είναι πλήρης ως Γενικού Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ.

Είναι γεγονός ότι η αποκατάσταση έρχεται ύστερα από πολλά χρόνια, μετά και από τον τραγικό θάνατό του στην εξορία του Σοργκούτ την 1η Αυγούστου 1973.

Συγκεντρωθήκαμε εδώ που έχει γίνει η οριστική ταφή του, στην Ελλάδα, όνειρο επιστροφής που για πολλά χρόνια τον συνέπαιρνε.

Βεβαίως, σήμερα, ο Νίκος Ζαχαριάδης δεν μπορεί να μας δει, ούτε να ακούσει την τόσο σημαντική γι’ αυτόν, αλλά και για το ίδιο το ΚΚΕ απόφαση αποκατάστασής του. Διαλέξαμε αυτόν τον τόπο για μια τέτοια εκδήλωση, προκειμένου να θυμίσουμε ότι το ΚΚΕ με τη μεταφορά και ταφή του στην Ελλάδα έκανε μια πρώτη ανοικτή δημόσια προσπάθεια να αποκαταστήσει τον Νίκο Ζαχαριάδη και μάλιστα σε μια περίοδο που ήδη η Κόκκινη Σημαία της Οχτωβριανής Επανάστασης είχε κατέβει από το Κρεμλίνο, και ενώ το κύμα της αντεπανάστασης σάρωνε, προσωρινά βέβαια, το σοσιαλιστικό σύστημα για το οποίο ο ίδιος είχε αφιερώσει μια ολόκληρη ζωή, συνειδητά και πιστά. 

Επιτρέψατέ μου όμως να θυμίσω στους παλαιότερους σε ηλικία, αλλά και τους πολύ νέους να πληροφορήσω ότι και πριν το 1991 είχαν γίνει ορισμένα συμβολικά βήματα για την κομματική αποκατάστασή του στη συνείδηση ενός μεγάλου μέρους των κομμουνιστών. Χρόνια τώρα, από τη μεταπολίτευση και μετά το Κόμμα δεν παρέλειπε να θυμίζει σημαντικές στιγμές της προσφοράς του Νίκου με ορισμένα δημοσιεύματα.

Επιτρέψατέ μου, όμως, να ανακαλέσω στη μνήμη παλαιότερων και να ενημερώσω τις νεότερες γενιές των κομμουνιστών, ιδιαίτερα αυτούς που γεννήθηκαν μετά τη μεταπολίτευση, τα τελευταία δύσκολα 20 χρόνια, ότι οι άδικες κατηγορίες σε βάρος του Νίκου Ζαχαριάδη δε στιγμάτισαν ποτέ τη μνήμη του και την προσφορά του, με την έννοια ότι ακόμα και εκείνοι που διαφωνούσαν με τις επιλογές του ριζικά, δεν τόλμησαν ποτέ να επαναλάβουν ότι ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ ήταν ένα πρόσωπο ύποπτο, εχθρικό και επικίνδυνο για το Κόμμα και το λαϊκό κίνημα, και μάλιστα με απόφαση καταλογισμού ποινικών ευθυνών, όπως ανέφερε η 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ’64. ‘Η ότι αιωρούνταν κάποια υποψία σε βάρος του, όπως άφηνε η 11η Ολομέλεια της ΚΕ το 1967.

Βεβαίως, κάποιοι το έκαναν, και το κάνουν, είναι αυτοί που χειροκρότησαν τη νίκη της αντεπανάστασης, βρήκαν την ευκαιρία να βγάλουν από μέσα τους αυτό που πολλά χρόνια έκρυβαν, το όραμά τους να μεταρρυθμίσουν και να κάνουν τάχα ανθρώπινο το βάρβαρο καπιταλισμό.

Επίκαιρη και αναγκαία η πάλη για το σοσιαλισμό

Το Δοκίμιο της Ιστορίας του Κόμματος που αναφέρεται στην περίοδο 1949 – 1968 είναι καρπός μιας πολύχρονης δουλειάς, βασίστηκε σε συστηματική μελέτη αρχειακού υλικού. Η Ιστορία του κόμματος, και γενικότερα του κινήματος, της οποιασδήποτε χώρας, δεν μπορεί να στηρίζεται σε προσωπικές μαρτυρίες και εμπειρίες, ακόμα και των πρωταγωνιστών. Πρέπει να βασίζεται σε πηγές και υλικά αδιαμφισβήτητα, και μάλιστα σε χρονική απόσταση, καθώς οι εξελίξεις της μιας ή της άλλης φάσης κατασταλάζουν σε ένα πολύ ευρύτερο χρονικό διάστημα.

Η μελέτη της Ιστορίας του Κόμματος για μας, η κριτική και αυτοκριτική εξέτασή της, αλλά και η επιμονή μας να αναδεικνύουμε, με συγκεκριμένα στοιχεία και αποδείξεις, τον διαχρονικά αναντικατάστατο ρόλο του ΚΚΕ στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων του λαού, είναι μια υπόθεση που ξεφεύγει κατά τη γνώμη μας, ως σημασία, από τα στενά κομματικά πλαίσια.

Στο Δοκίμιο της Ιστορίας, που σε λίγες μέρες θα κυκλοφορήσει, εξάγεται πλούσια πείρα και για το Κόμμα και για το λαϊκό κίνημα. Δεν είναι η ιστορία του σπιτιού μας, δεν είναι η ιστορία για μας, είναι η ιστορία ενός λαού που με αίμα και θυσίες κατέκτησε ό,τι κατέκτησε, και σήμερα τα χάνει όλα στο όνομα της οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης. Μέσα από το Δοκίμιο φαίνεται καθαρά η εξέλιξη του καπιταλιστικού συστήματος, επιβεβαιώνεται ότι σήμερα σαπίζει όλο και πιο βαθιά, δεν έχει ούτε τα ίδια μέσα και συνταγές, ούτε τις ίδιες δυνατότητες που είχε πριν από 30 και 40 χρόνια να κουμαντάρει τη φτώχεια και την εκμετάλλευση.

Μια τέτοια βαθιά κρίση δεν μπόρεσε να την ελέγξει ούτε τη 10ετία του ’30. Η επικαιρότητα και αναγκαιότητα της πάλης για το σοσιαλισμό είναι επιτακτική σήμερα, καθώς δεν υπάρχει ενδιάμεσο πολιτικό και κοινωνικοοικονομικό σύστημα μετά τον καπιταλισμό και πριν το σοσιαλισμό.

Συνολική η αποτίμηση της προσφοράς του Ζαχαριάδη

Πολλές φορές δεχθήκαμε πραγματική πίεση από μέλη του Κόμματος, από κομμουνιστές εκτός Κόμματος, που ζητούσαν μια όσο γίνεται ταχύτερη αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη, έστω και με μια Απόφαση της ΚΕ ή Συνεδρίου.

Δεν υποχωρήσαμε σε μια τέτοια πίεση, όχι από κάποια σκοπιμότητα βεβαίως, αλλά γιατί καταλαβαίναμε ότι το ζήτημα δεν ήταν μια αποκατάσταση από μια άδικη κατηγορία, αλλά έπρεπε να αποτιμηθεί συνολικά η προσφορά και η προσωπικότητα του Νίκου Ζαχαριάδη και αυτό ήταν αδύνατο να γίνει έξω από το χώρο και το χρόνο, δηλαδή την Ιστορία του Κόμματος και του κινήματος, την Ιστορία του ίδιου του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Αρα απαιτούνταν βαθιά επιστημονική ιστορική έρευνα, δίχως την οποία η αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη θα έπαιρνε ένα στενότερο προσωπικό χαρακτήρα.

Το ΚΚΕ, όπως και κάθε επαναστατικό κομμουνιστικό κόμμα, δεν είναι αρχηγικό ούτε πρέπει να θεωρείται έτσι. Ο Γενικός του Γραμματέας δεν είναι υπεράνω κριτικής, ούτε υπήρξε ούτε υπάρχει Γενικός Γραμματέας που δεν έχει ιδιαίτερες προσωπικές ευθύνες σε λάθη, αδυναμίες, παραλείψεις. Αλλά και οι όποιες αδυναμίες ή λάθη δεν μπορεί παρά να εξετάζονται και στα πλαίσια της στρατηγικής του Κόμματος, και επίσης του διεθνούς επαναστατικού κινήματος.

Η Ιστορία του Κόμματος δείχνει ότι αντιφάσεις, καθυστερήσεις και λάθη που σημειώθηκαν στη μακρόχρονη ανιδιοτελή, ηρωική πορεία του ΚΚΕ δεν μπορεί να αποδοθούν αποκλειστικά και μόνο στο Γενικό Γραμματέα, στην προκειμένη περίπτωση στον Νίκο Ζαχαριάδη, αλλά στις αντιφάσεις της στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Αλλωστε, ο ίδιος ο Ζαχαριάδης κατηγορήθηκε από την επιτροπή των 6 Κομμουνιστικών Κομμάτων, της ΕΣΣΔ, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Τσεχοσλοβακίας, της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, η συνομιλία τους και οι απαντήσεις του αποτελούν πρόσθετη απόδειξη ότι ήταν αλύγιστος επαναστάτης, ότι με σθένος υπεράσπιζε τη γνώμη του.

Θα σταματήσω εδώ, γιατί νομίζω ότι τη μεγαλύτερη αξία την έχει η ανάγνωση της αποκατάστασης».

Λαϊκό προσκύνημα στο μνήμα του Ν. Ζαχαριάδη

Από το λαϊκό προσκύνημα που ακολούθησε την εκδήλωση

Eurokinissi

Ενα μπουκέτο με λουλούδια, εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ, άφησε η Αλέκα Παπαρήγα στον τάφο του Νίκου Ζαχαριάδη, λίγο πριν αρχίσει η εκδήλωση στο Α’ Νεκροταφείο. Μαζί με το γιο του Σήφη και άλλα μέλη της οικογένειας του Νίκου Ζαχαριάδη, απέτισαν τον ελάχιστο φόρο τιμής στον πρωτοπόρο κομμουνιστή. Αργότερα και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, η εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ μετατράπηκε σε λαϊκό προσκύνημα στον τάφο του Νίκου Ζαχαριάδη, με τους συγκεντρωμένους κάθε ηλικίας να ανηφορίζουν προς το μνήμα του, για να αφήσουν ένα λουλούδι. 

Η Αλέκα Παπαρήγα, αφήνει λίγα λουλούδια στον τάφο του Νίκου Ζαχαριάδη. Πίσω αριστερά, ο γιος του Σήφης

    

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ

Αλύγιστος επαναστάτης, γέννημα – θρέμμα του ΚΚΕ

Λιτή και γεμάτη συγκίνηση η εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ, που έγινε την Κυριακή στο Α’ Νεκροταφείο, με ομιλήτρια την Αλέκα Παπαρήγα

 

Οι συντελεστές του καλλιτεχνικού προγράμματος επί σκηνής

«Ηρθες απ’ του Νταχάου τα συρματοπλέγματα. Ηρθες απ’ τη δεκάχρονη σκλαβιά. Οπως έρχεται ο ήλιος απ’ την πόρτα της νύχτας. (…) Ηρθες και κάπου εκεί στην Κοκκινιά, σ’ ένα καλύβι ασβεστωμένο, που η μάντρα του δέκα βολές γαζώθηκε απ’ το ντουφεκίδι, που η πόρτα του δέκα βολές βάφτηκε μ’ αίμα απ’ την κορφή ως τα νύχια. Και κάπου εκεί, σ’ ένα καμμένο σπίτι στα Καλάβρυτα, που απόμειναν στους μαύρους τοίχους του όλο-όλο τρία γράμματα, αυτά μονάχα: Κ.Κ.Ε. Σαν το μονόγραμμα της λεβεντιάς, σαν τρία κόκκινα άστρα, τρεις παπαρούνες της δικιάς μας άνοιξης και κάπου εκεί, σ’ ένα καλύβι σιωπηλό της αντρειωμένης Ρούμελης, σ’ ένα καλύβι του Μωριά, σ’ άλλο της Ηπειρος, ένας λεβέντης λέει: “νοιώθω τα μπράτσα μου πιο δυνατά”, ένα κορίτσι λέει: “νοιώθω το γαίμα μου πιο κόκκινο”, ένα παιδάκι λέει: “νοιώθω δυο σπιθαμές ψηλότερος”, μια χήρα μάνα μες στα μαύρα σκύβει πάνου στα ορφανά της και λέει σφουγγίζοντας τα μάτια της: “ήρθε ο πατέρας σας παιδιά μου”. Κι η Λευτεριά σου λέει: “καλώς το το παιδί μου”» («Ο σύντροφός μας, Νίκος Ζαχαριάδης», Γιάννης Ρίτσος).

Με μια σεμνή και λιτή εκδήλωση, η ΚΕ του ΚΚΕ τίμησε την Κυριακή και αποκατέστησε στο Κόμμα τον Νίκο Ζαχαριάδη, ηγέτη και Γενικό Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ, την περίοδο 1931-1956, παρουσιάζοντας τη σχετική απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης με θέμα: «Δοκίμιο Ιστορίας του Κόμματος, Β’ τόμος, περίοδος 1949-1968. Αποκαταστάσεις». Ηταν η πρώτη από τις τρεις εκδηλώσεις που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ, για την παρουσίαση των αποφάσεων αποκατάστασης, στις οποίες κατέληξε η Συνδιάσκεψη. Οι άλλες δυο αφορούν στην κομματική αποκατάσταση του Νίκου Βαβούδη και την πολιτική αποκατάσταση του Αρη Βελουχιώτη.

 

Γεμάτος από κόσμο ο χώρος της εκδήλωσης και οι γύρω δρόμοι

Η παρουσίαση της απόφασης για τον Νίκο Ζαχαριάδη έγινε από την ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, έξω από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Το χώρο όπου το 1991, με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, μεταφέρθηκε η σορός του Νίκου Ζαχαριάδη, από το Σοργκούτ της Ρωσίας, όπου βρίσκονταν θαμμένος μετά το θάνατό του στην εξορία, το 1973.

 

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ και αντιπροσωπεία του ΚΣ της ΚΝΕ, με επικεφαλής τον Γραμματέα του, Θοδωρή Χιόνη. Πλήθος από κομμουνιστές και κομμουνίστριες, οπαδούς και φίλους του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, γέμισε το πλάτωμα μπροστά από το νεκροταφείο και τους γύρω δρόμους. Μέλη της οικογένειας του Νίκου Ζαχαριάδη τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση: Ο γιος του, Σήφης, μαζί με την κόρη του, εγγονή του Ν. Ζαχαριάδη και τα παιδιά της, καθώς και η γυναίκα του αδελφού του Νίκου Ζαχαριάδη.

Και κάθε νέο «λεφούσι» συντρόφων που πλησίαζε το Α’ Νεκροταφείο πύκνωνε το πλήθος του κόσμου, ανέβαζε πιο ψηλά τα συνθήματα: «Εννιά δεκαετίες, αγώνας και θυσία, το Κάπα Κάπα Εψιλον στην πρωτοπορία», «Ούτε σε ξερονήσια, ούτε σε φυλακές, ποτέ τους δε λυγίσανε οι κομμουνιστές», «ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, ΟΠΛΑ, ΔΣΕ, δόξα και τιμή στο ΚΚΕ».

Αμέτρητες οι εικόνες από την εκδήλωση: Νεολαίοι, εργάτες και απόμαχοι της δουλειάς, με μια σημαία του ΚΚΕ στο χέρι, με ένα κόκκινο λουλούδι και παραμάσχαλα τον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη», στις σελίδες του οποίου φιλοξενούνταν οι αποφάσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης για τις αποκαταστάσεις. Η μορφή του Ν. Ζαχαριάδη στην «πλάτη» της εξέδρας και στις αφίσες που κάλυψαν τους γύρω δρόμους, για να οδηγούν στο χώρο της εκδήλωσης, τα συνθήματα για την αλύγιστη προσφορά του ΚΚΕ σε όλες τις στιγμές της ταξικής πάλης στην Ελλάδα, η συγκίνηση στα πρόσωπα όλων.

Πηγή έμπνευσης για συνειδητή ηρωική δράση

Ανεβαίνοντας στο βήμα, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα σημείωσε στην αρχή της ομιλίας της: «Ο Νίκος Ζαχαριάδης, ως γνωστόν, διετέλεσε Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1931 ως το 1935 και Γενικός Γραμματέας της ΚΕ έως το 1956. Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ ακυρώνει όλες τις αποφάσεις της 6ης και 7ης Ολομέλειας του 1956 και 1957, καθώς και τα πορίσματα του 1964 και 1967. Η αποκατάσταση είναι πλήρης ως Γενικού Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ».

Σε κάθε μια από τις παραπάνω φράσεις ξεσπούσαν χειροκροτήματα. Για την αποκατάσταση στο Κόμμα ενός ηρωικού κομμουνιστή, που όπως χιλιάδες άλλοι, καθένας από το πόστο του, έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για να εκπληρώσει η εργατική τάξη την ιστορική της αποστολή. Πέρασαν μέσα από φωτιά και σίδερο, έγραψαν την υπερενενηντάχρονη ιστορία του ΚΚΕ, που είναι ιστορία του εργατικού λαϊκού κινήματος στην Ελλάδα.

Το «άνοιγμα» της εκδήλωσης έκανε ο Θέμης Γκιώνης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ο οποίος, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Η ιστορική αποστολή του Κόμματος να ηγηθεί στον επαναστατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, στην οικοδόμηση της σοσιαλιστικής και κομμουνιστικής κοινωνίας, ενισχύεται σημαντικά μέσα από τη μελέτη της ιστορίας του, την εξαγωγή συμπερασμάτων, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική η δράση μας στην οργάνωση της ταξικής πάλης για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Η μελέτη της Ιστορίας του Κόμματος μπορεί και πρέπει να αποτελέσει διαδικασία έμπνευσης για συνειδητή ηρωική δράση, ιδιαίτερα από τις νέες γενιές κομμουνιστών».

Την εκδήλωση, που ολοκληρώθηκε με τον Υμνο της «Διεθνούς» και λαϊκό προσκύνημα στον τάφο του Νίκου Ζαχαριάδη, πλαισίωσε καλλιτεχνικό πρόγραμμα με τραγούδια (τον σοβιετικό «Ιερό πόλεμο» στα ρώσικα, τον Υμνο του ΕΛΑΣ και τον Υμνο του ΔΣΕ), απαγγελίες ποιημάτων του Γιάννη Ρίτσου («Ξυπόλητοι Αγγελοι» και «Ο σύντροφός μας, Νίκος Ζαχαριάδης»), καθώς και ανάγνωση της δήλωσης του Νίκου Ζαχαριάδη κατά την ανάκρισή του στις φυλακές της Γκεστάπο Βιέννης (18 Ιούνη 1941) και του τελευταίου γραπτού του με τίτλο «Μήνυμα από την άλλη μεριά».

Συντελεστές του καλλιτεχνικού προγράμματος ήταν: Τραγούδι: Γιώργος Σαμαρτζής, Σύλβια Καπερνάρου. Απαγγελίες: Αριάδνη Μιχαηλάρη, Διονύσης Ξενάκης. Πιάνο: Κώστας Εγγλέζος. Φυσαρμόνικα: Δημήτρης Κουφαλάκος.

• ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Τρίτη 4 Οχτώβρη 2011

 

O Ζαχαριάδης στο κόκκινο Πάνθεον

• ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΗΛΙΑΣ ΚΑΝΕΛΛΗΣ
• ΤΑ ΝΕΑ: Δευτέρα 03 Οκτωβρίου 2011

Οι κόκκινες σημαίες έχουν αναρτηθεί από νωρίς στις κολόνες του δρόμου, στις δυο πλευρές της οδού Αναπαύσεως, που οδηγεί στο Α’ Νεκροταφείο. Στο παρκάκι μπροστά από την κεντρική είσοδο ο κόσμος είναι αρκετός, γύρω στα χίλια άτομα – αν και μάλλον οι διοργανωτές περίμεναν περισσότερους, το μάρκας Πεζό καμιόνι που μετέφερε κόκκινες σημαίες είχε πολύ στοκ αδιάθετο στην καρότσα. Καμιά πενηνταριά νέες και νέοι πουλάνε τον «Ριζοσπάστη». Στις 11 ακριβώς, όπως έχει προγραμματιστεί, η Αλέκα Παπαρήγα ανεβαίνει στην πρόχειρη εξέδρα και εκφωνεί από χειρογράφου ό,τι με αδημονία περιμένει το πλήθος: «Την απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ η οποία συγκλήθηκε στις 16 Ιουλίου 2011 με θέμα Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ Β’ Τόμος, Περίοδος 1949-1968, με την οποία πραγματοποιείται η κομματική αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη ως αφοσιωμένου, ασυμβίβαστου, πρωτοπόρου και μαχητικού λαϊκού ηγέτη στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στον προλεταριακό διεθνισμό, στην πάλη για κοινωνική απελευθέρωση».

ΣΕ ΝΤΑΧΑΟΥ ΚΑΙ ΣΙΒΗΡΙΑ. Ο Νίκος Ζαχαριάδης υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία του ΚΚΕ. Κρατούμενος της Γκεστάπο στο Νταχάου, ανέλαβε ξανά τα ηνία του κόμματος από την απελευθέρωση έως και την τελική ήττα του Δημοκρατικού Στρατού, το 1949, που σήμανε το τέλος του Εμφυλίου. Από τους βασικούς υπεύθυνους για την απομόνωση και τη διαγραφή του διαφωνήσαντος με τη συμφωνία της Βάρκιζας Αρη Βελουχιώτη (που κι εκείνος θα αποκατασταθεί από το ΚΚΕ την επόμενη εβδομάδα), με το τέλος του Εμφυλίου εγκαταστάθηκε στο Βουκουρέστι, όπου και μεταφέρθηκε η έδρα του παράνομου ΚΚΕ. Αλλά ο θάνατος του Στάλιν, το 1953, και η περίοδος αποσταλινοποίησης που ακολούθησε κλόνισαν την ηγεσία του. Καθαιρέθηκε και διαγράφηκε το 1956, εξορίστηκε στη Σιβηρία, διεκδίκησε ακόμα και με απεργίες πείνας τη δικαίωσή του και την επιστροφή του στην Ελλάδα χωρίς να κερδίσει τη συναίνεση του κόμματος και, το 1973, βρέθηκε κρεμασμένος. Το ΚΚΕ αρχικά μίλησε για θάνατο από ανακοπή, η εκδοχή της αυτοκτονίας υιοθετήθηκε πολλά χρόνια μετά…

 

Για την αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη

• ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Κυριακή 2 Οχτώβρη 2011

Νίκος Ζαχαριάδης

Ο Νίκος Ζαχαριάδης, το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας Ζαχαριάδη, γεννήθηκε στην Αδριανούπολη στις 27 Απριλίου 1903. Επειδή ο πατέρας του μετακινιόταν, ως υπάλληλος του γαλλικού μονοπώλιου καπνού «Ρεζί», πήγε στο δημοτικό σχολείο σε διάφορες πόλεις (Σκόπια, Νικομήδεια) και την πρώτη τάξη του γυμνασίου στην Αδριανούπολη. Σε νεαρή ηλικία δούλεψε στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης και στα καράβια της Μαύρης Θάλασσας. Στην «Πανεργατική» της Κωνσταντινούπολης (αναρχοσυνδικαλιστική οργάνωση) λειτουργούσε πυρήνας της Κομμουνιστικής Διεθνούς, του οποίου έγινε μέλος και στη συνέχεια γραμματέας. Το 1922 και 1923 πήγε ως ναυτεργάτης στη Σοβιετική Ενωση, όπου έγινε μέλος της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών. Το 1923 έγινε μέλος και του ΚΚ Τουρκίας. Το 1924 ήρθε στην Ελλάδα, έχοντας φοιτήσει στην ΚΟΥΤΒ (Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο των Εργαζομένων της Ανατολής). Δούλεψε στην ΟΚΝΕ Αθήνας και στη συνέχεια ως καθοδηγητικό στέλεχος στην ΟΚΝΕ Θεσσαλονίκης και στην Κομματική Οργάνωση. Το 1926 φυλακίστηκε στο Γεντικουλέ, από όπου απέδρασε. Το ίδιο διάστημα έγινε μέλος της ΚΕ της ΟΚΝΕ κι έπειτα ήρθε ως καθοδηγητής στην ΚΟ Πειραιά. Το 1927 έγινε γραμματέας της ΚΟ Θεσσαλίας. Το 1929 συνελήφθη, δραπέτευσε εκ νέου και φυγαδεύτηκε από το ΚΚΕ στη Σοβιετική Ενωση, από όπου επέστρεψε στην Ελλάδα το 1931 με απόφαση της ΚΔ. Κατά την παραμονή του στην ΕΣΣΔ έγινε μέλος του ΠΚΚ(μπ). Με βάση την κομματική του ταυτότητα, που εκδόθηκε από το ΚΚΕ το 1946, η κομματική του ηλικία υπολογίζεται από το 1921.Ο Νίκος Ζαχαριάδης, Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1931-1935 και Γενικός Γραμματέας της έως το 1956, ήταν ηγέτης αφοσιωμένος στην υπόθεση της εργατικής τάξης, στον προλεταριακό διεθνισμό, στην πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση.

Ηγήθηκε του Κόμματος σε συνθήκες σκληρής ταξικής πάλης, διώξεων, εκτελέσεων, δράσης των κρατικών εγχώριων και ξένων μυστικών υπηρεσιών κατά του ΚΚΕ, ακόμα και διάβρωσης των κομματικών του οργανώσεων στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά.

 

ΚΚΕ: “Είχε δίκιο ο Αρης, αλλά…” Γιατί ο Περισσός δεν αποκατέστησε τον ηγέτη του ΕΛΑΣ

• Λ. Σταυρόπουλος
• ΤΟ ΒΗΜΑ:  02/10/2011

 Στην «απόπειρα της αστικής και οπορτουνιστικής προπαγάνδας και ιστοριογραφίας που παίρνουν δήθεν υπό την προστασία τους τον Αρη για να επιτεθούν στο ΚΚΕ» αποδίδει ο Περισσός τις αλγεινές εντυπώσεις που προκλήθηκαν από την απόφαση της ηγεσίας του κόµµατος να αποκαταστήσειπολιτικά τον πρωτοκαπετάνιο του ΕΛΑΣ, όχι όµως και κοµµατικά! Στην απόφαση που ελήφθη στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη που συγκάλεσε το ΚΚΕ τον περασµένο Ιούλιο, όπου εγκρίθηκε ο δεύτερος τόµος του ιστορικού δοκιµίου για την πορεία και δράση του κόµµατος κατά την περίοδο 1949-1968 και η οποία δηµοσιεύεται µε καθυστέρηση δύο µηνών στο θεωρητικό και πολιτικό περιοδικό της Κεντρικής Επιτροπής (ΚΕ) του ΚΚΕ «Κοµµουνιστική Επιθεώρηση» που κυκλοφορεί, µαζί µε τις αποφάσεις για την πλήρη πολιτική και κοµµατική αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη και του στελέχους του παράνοµου µετεµφυλιακού κοµµατικού µηχανισµού Νίκου Βαβούδη, τονίζεται ότι «είχε δίκιο (ο Αρης Βελουχιώτης) ως προς την εκτίµηση που έκανε για τη Συµφωνία της Βάρκιζας», αλλά συµπεραίνεται ότι η άρνησή του να παραδώσει τα όπλα, όπως προέβλεπε η Συµφωνία για τους µαχητές του ΕΛΑΣ, «δεν δικαιώνει τη στάση του απέναντι στη συλλογική θέση του κόµµατος και την παραβίαση από αυτόν της κοµµατικής πειθαρχίας»! 

Το πλήρες κείµενο του δοκιµίου, το σχέδιο του οποίου είχε παρουσιάσει «Το Βήµα», αναµένεται να εκδοθεί σε ξεχωριστό τόµο εντός του προσεχούς Νοεµβρίου. Ως τότε η ηγεσία του ΚΚΕ αποφάσισε να δώσει στη δηµοσιότητα τις προαναφερθείσες τρεις αποφάσεις που έλαβε η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη µαζί µε τον πρόλογο και την εισαγωγή της ΚΕ του κόµµατος στο δοκίµιο. Στην απόφαση για τον Αρη Βελουχιώτη επισηµαίνεται ότι «αντιτάχθηκε στη Συµφωνία της Βάρκιζας και τη χαρακτήρισε λαθεµένη», καθώς και ότι «στο διάστηµα Φεβρουάριος – Απρίλιος 1945 ανέλαβε µε δική του ευθύνη πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση νέου αντάρτικου στρατού, παρά την αντίθετη απόφαση του ΚΚΕ», µε αποτέλεσµα να διαγραφεί κατά την 11η Ολοµέλεια της ΚΕ τον Απρίλιο του 1945 και να αποκηρυχθεί από το ίδιο του το κόµµα. 

 

Το ΚΚΕ τίμησε τον Νίκο Ζαχαριάδη

• Πρώτη εκδήλωση μετά την αποκατάστασή του στο κόμμα τον Ιούλιο 2011

ΤΟ ΒΗΜΑ: 2/10/2011

Από την ομιλία της Αλέκας Παπαρήγα κατά τη διάρκεια της αφιερωμένης εκδήλωσης του ΚΚΕ στον Νίκο Ζαχαριάδη

Με ένα λουλούδι στον τάφο του, στο Α΄Νεκροταφείο Αθηνών και μία δράση έξω από αυτό, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή από το ΚΚΕ εκδήλωση αφιερωμένη στον Νίκο Ζαχαριάδη, η πρώτη μετά την αποκατάστασή του από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της 16ης Ιουλίου 2011.

Οπως τόνισε η γενική γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, με την απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του Ιουλίου αποκαθίσταται και επίσημα κομματικά ο Νίκος Ζαχαριάδης, ως αφοσιωμένος στην υπόθεση της εργατικής τάξης και του προλεταριακού διεθνισμού και στην πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση.

Επισήμανε, επίσης, ότι «με την απόφαση αυτή αποκαθίσταται πλήρως ως γενικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ καταργώντας τις αποφάσεις που έλαβαν οι ολομέλειες του 1956-57 και τα πορίσματα του 1964 και του 1967», ότι «οι άδικες κατηγορίες, που του αποδόθηκαν, δεν στιγμάτισαν την μνήμη και την προσφορά του» και πως «η αποκατάσταση έπρεπε να γίνει, αφού πρώτα αποτιμηθεί συνολικά το έργο του ως γενικού γραμματέα».

Διάβασε, δε, την απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης. Σύμφωνα με αυτήν, οι πράξεις καθαίρεσης του Νίκου Ζαχαριάδη, χαρακτηρίζονται «άδικες», οι κατηγορίες για συνεργασία με τον εχθρό «συκοφαντικές», ενώ οι κατηγορίες για εγκαθίδρυση ξένων στοιχείων στον λαϊκό αγώνα «προπέτασμα καπνού και προσχηματικές».

 

Νίκος Ζαχαριάδης: «Δεν θεμελιώσαμε την εξουσία απ΄ τα κάτω και κοιμόμασταν»

• Συνταρακτικές εξομολογήσεις από τη Σιβηρία του άλλοτε ηγέτη του ΚΚΕ στις άγνωστες ως τώρα επιστολές του στον συγγραφέα Αλέξη Πάρνη

Ο Ν. Ζαχαριάδης σε φωτογραφία από τον καιρό της παντοδυναμίας του στο ΚΚΕ

«ΕΔΩ ΑΚΟΝΙΖΩ και τις γροθιές μου ακόμα, αν τύχει και χρειαστούν ακόμα κι αυτές. Πάντως η νοσταλγία μου παραμένει να πάω κάτω, να γλιτώσω απ΄ τη μούχλα και τη σαπίλα και τη βρωμιά (…). Κι οι άλλοι ας σπάνε τα κέρατά τους και ας τα ξεμπλέξουν όπως τα ΄μπλεξαν. Αναίσχυντο κι ακατανόμαστο έργο παίχτηκε σε βάρος ολόκληρου κινήματος, για να σκεπάσουν μερικοί μεγαλόσχημοι τα ανομήματά τους. Αλλά δε θα τους περάσει. Γεια χαρά-Νίκος». Με αυτά τα γεμάτα οργή λόγια κατέληγε η επιστολή του «σκληροτράχηλου» (άλλοτε) ηγέτη του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη από τον πρώτο τόπο της (σοβιετικής) εξορίας του στο Μποροβίτσι, στην περιοχή του Νόβγκοροντ, όπου εκτοπίστηκε μετά την καθαίρεσή του το 1956 από γενικός γραμματέας του κόμματος έπειτα από επέμβαση του ΚΚΣΕ και άλλων «αδελφών κομμάτων» στο πλαίσιο της λεγόμενης «αποσταλινοποίησης». Παραλήπτης της, όπως και πολλών ανάλογων επιστολών, ο επιστήθιος φίλος του και πιστός «ζαχαριαδικός» μέχρι σήμερα Αλέξης Πάρνης, συγγραφέας και ποιητής με πλούσιο έργο. Τα ντοκουμέντα περιέχονται στο βιβλίο που είναι ήδη έτοιμο και αναμένει τη σειρά του προς έκδοση από τον εκδοτικό οίκο Καστανιώτη μετά το ογκώδες (935 σελίδων) μυθιστόρημά του «Η Οδύσσεια των Διδύμων» που κυκλοφόρησε πέρυσι και την τριλογία που πρόκειται να ακολουθήσει με τρία σημαδιακά παλαιότερα μυθιστορήματά του- τον «Διορθωτή» (1966), τη «Λεωφόρο Πάστερνακ» (1970) και το «Μια Πράγα στον καθένα» (1972).

Ο Αλέξης Πάρνης συμπαρατάχθηκε με τον Ζαχαριάδη στα γεγονότα της Τασκένδης και διαγράφηκε από την ηγεσία Κολιγιάννη. «Τα 17 συνολικά χρόνια κάθειρξης του Ζαχαριάδη στη Σοβιετική Ενωση, τη χώρα που αγάπησε και υπερασπίστηκε όσο κανένας άλλος ευρωπαίος κομμουνιστής ηγέτης, η αντίστασή του στην αισχρή συμπεριφορά της ανέντιμης σοβιετικής νομενκλατούρας- της θαμμένης τώρα πια στο σκουπιδαριό της Ιστορίας- που δεν κατάφερε να τον γονατίσει, είναι για μένα ισάξια με την πατριωτική του λεβέντικη στάση στον ελληνοϊταλικό πόλεμο», πιστεύει ο Πάρνης. Δύο βασικά και κάποτε αντιφατικά στοιχεία προσδιόριζαν για τον ίδιο το «πορτρέτο» του Ζαχαριάδη: «Μια αυθεντική ελληνικότητα και ένας επίκτητος δογματικός σοβιετισμός». «Οταν συνδύαζε αρμονικά και τα δύο, έκανε άριστους χειρισμούς. Αντίθετα η δογματική μονομέρεια αχρήστευε συχνά την πυξίδα της χαρισματικής πολιτικής του οξύνοιας» επισημαίνει.

Μακριά από τους προβολείς της δημοσιότητας, απομονωμένος στο «αμπρί» του, όπως το λέει (έτσι ονόμαζαν οι μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας τα χαρακώματα που έφτιαχναν), στην ανατολική πλαγιά του Υμηττού, στα Γλυκά Νερά, ο 86χρονος κ. Αλ. Πάρνης (όπως είναι το φιλολογικό ψευδώνυμο του κ. Σωτήρη Λεωνιδάκη) γράφει ακατάπαυστα, έχοντας ήδη πίσω του ένα μοναδικό συγγραφικό έργο που εκτείνεται από την ποίηση και το θέατρο ως το μυθιστόρημα, τη μετάφραση και το σενάριο. Με έκπληξη αρχικά και δέος στη συνέχεια ανακαλύπτει ο επισκέπτης την ιστορία που κουβαλά στις πλάτες του ο παλαιός γνώριμος του ρώσου νομπελίστα λογοτέχνη Μπορίς Πάστερνακ (1890-1960) και στενός φίλος του τούρκου αγωνιστή ποιητή Ναζίμ Χικμέτ (1902-1963). Πίσω από την ασκητική μυθιστορηματική φιγούρα του κ. Πάρνη κρύβεται ένας βίος πολυτάραχος και μια μοναδική πορεία συγγραφικής δημιουργίας, τέτοια που κάποτε θα ωθήσει τον δημοσιογράφο, πεζογράφο και ακαδημαϊκό Σπύρο Μελά (1882-1966) να πει στο ακροατήριό του παρουσιάζοντας τον νεαρό τότε συγγραφέα: «Ελληνικέ λαέ, κάποιος περνά ανάμεσά μας. Παρουσιάστε, αρμ!», αλλά και τον δημοσιογράφο και θεατρικό συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά (1907-1979) να σχολιάσει τον χαιρετισμό του Μελά λέγοντας: «Ομολογώ ότι χάρηκα πολύ, γιατί στον τόπο μας προκειμένου για την εμφάνιση ενός νέου συγγραφέα, η κριτική τον υποδέχεται με άλλο στρατιωτικό παράγγελμα: “Κάποιος φάνηκε. Επί σκοπόν, πυρ!”».

Μια ζωή σαν μυθιστόρημα

Ο Αλέξης Πάρνης γεννήθηκε το 1924 στον Πειραιά και έλαβε μέρος σε ηλικία 19 ετών στον εφεδρικό ΕΛΑΣ, ενώ τον Σεπτέμβριο του 1944, ως καπετάνιος του Λόχου Περιστερίου, συμμετείχε στην τελευταία μάχη με τους Γερμανούς και τους ταγματασφαλίτες στην περιοχή Ροσινιόλ (γέφυρα Κολοκυνθούς), εργοστάσιο Λαναρά, παίρνοντας τον βαθμό του υπολοχαγού του ΕΛΑΣ. Στα Δεκεμβριανά τραυματίστηκε σοβαρά από θραύσματα χειροβομβίδας στις μάχες με τους Βρετανούς στην οδό Αγίου Κωνσταντίνου, απέναντι από του «Μπακάκου». Θα νοσηλευτεί στην Κορυτσά και κατόπιν θα βρεθεί στο Ρουμπίκ της Αλβανίας και στο Μπούλκες της Γιουγκοσλαβίας ξεκινώντας ήδη τη θεατρική και λογοτεχνική του σταδιοδρομία, για να πάρει μέρος στη συνέχεια στον ΔΣΕ ως πολεμικός ανταποκριτής της εφημερίδας «Προς τη Νίκη». Μετά την ήττα (Αύγουστος 1949) θα βρεθεί στη Σοβιετική Ενωση και με υπόδειξη του Ζαχαριάδη στέλνεται να σπουδάσει στο διάσημο Λογοτεχνικό Ινστιτούτο «Μαξίμ Γκόρκι» στη Μόσχα.

• «Ηταν μεγάλο παλικάρι ο Μπελογιάννης»

Την περίοδο εκείνη γνωρίζεται με τον γενικό γραμματέα, ακόμα, του ΚΚΕ, με την παραίνεση του οποίου ξεκινά τη συγγραφή του επικού ποιήματος «Μπελογιάννης» (2.000 στίχοι), για το οποίο βραβεύτηκε το 1955 με το πρώτο παγκόσμιο βραβείο ποίησης του Φεστιβάλ Βαρσοβίας με κριτική επιτροπή τον Ναζίμ Χικμέτ, τον Πάμπλο Νερούντα, κ.ά. Οπως θυμάται ο Πάρνης, ο θαυμασμός του Ζαχαριάδη για τον Μπελογιάννη ήταν μεγάλος. «Ηταν μεγάλο παλικάρι ο Νίκος! Συνέχισε τη μοραΐτικη παράδοση του ΄21!», είχε πει στον νεαρό ποιητή. Το σπίτι του στο απόκοσμο Μποροβίτσι κοσμούσαν τρεις φωτογραφίες: μία του Λένιν, μία της συζύγου του Ρούλας Κουκούλου – που την απέσυρε όταν εκείνη τον «αποκήρυξε» μαζί με τις συγκρατούμενες Κομμουνίστριες των Φυλακών Αβέρωφ- και μία του Μπελογιάννη, η κλασική με το γαρίφαλο, θυμάται ο συγγραφέας εκφράζοντας την έκπληξη αλλά και τη θλίψη του για όσα καταμαρτυρεί η Ελλη Παππά στην «πολιτική διαθήκη» της, αποδίδοντας στον Ζαχαριάδη την (πολιτική) ευθύνη για την εκτέλεση του Μπελογιάννη.

• Το «Νησί της Αφροδίτης»

Αριστερά, ο Αλέξης Πάρνης με τον τούρκο ποιητή Ναζίμ Χικμέτ στη Μόσχα. Επάνω, ο Πάρνης στα γυρίσματα της ταινίας «Το Νησί της Αφροδίτης» το 1969

Το 1960 ανεβαίνει στο «Μάλι Τεάτρ» της Μόσχας το θεατρικό του έργο «Το Νησί της Αφροδίτης», αφιερωμένο στον αγώνα των Κυπρίων κατά των Βρετανών, το οποίο μεταφράζεται σε 30 γλώσσες και κάνει 22.000 παραστάσεις σε δύο χρόνια.

Το 1962, κατά την επίσκεψή τους στη Μόσχα, οι Γιώργος Θεοτοκάς, Ανδρέας Εμπειρίκος και Οδυσσέας Ελύτης προσκαλούν τον Πάρνη στην Ελλάδα εν όψει της πρεμιέρας του έργου. Η πρόσκληση εκείνη άνοιξε τον δρόμο του επαναπατρισμού του την ίδια χρονιά, ενώ το 1963 το έργο ανεβαίνει στη σκηνή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού με πρωταγωνίστρια την Κυβέλη.

Το 1969 γυρίζεται- με μεσολάβηση του Μακάριου- σε κινηματογραφική ταινία με πρωταγωνίστρια την Κατίνα Παξινού και το 1967 ανεβαίνει στο Θέατρο Ο΄Νιλ, στο Πλέι Χάουζ της Μασαχουσέτης, το δράμα «Λεωφόρος Πάστερνακ». Συνελήφθη από τη χούντα για να αφεθεί ελεύθερος δύο ημέρες αργότερα έπειτα από παρέμβαση του Μακάριου, ενώ στις δεκαετίες του ΄70 και του ΄80 για «βιοποριστικούς μόνο λόγους», όπως λέει, θα γράψει τα τηλεοπτικά σίριαλ «Λεηλασία μια Ζωής» και «Φως του Αυγερινού».

• Η πτώση του Ζαχαριάδη

Είχαν μεσολαβήσει τα φοβερά γεγονότα της Τασκένδης (Σεπτέμβριος 1955) με τη σύγκρουση ανάμεσα στους «αντιζαχαριαδικούς» και τους «ζαχαριαδικούς» και η αποκαθήλωση του Ζαχαριάδη (6η Ολομέλεια του 1956). Η ανυποχώρητη στάση του Ζαχαριάδη στη σύγκρουση με τη «νέα κατάσταση» και τους εμπνευστές της από πλευράς ΚΚΣΕ και ΚΚΕ θα τον οδηγήσει, μαζί με τον ανήλικο γιο του Σήφη, το 1962 στην εξορία του Μποροβίτσι όπου θα αναλάβει καθήκοντα προϊσταμένου του «Λεσχόζ» (υλοτομικός συνεταιρισμός). Θα ακολουθήσει ο δεύτερος τόπος εκτοπισμού του στο Σουργκούτ της Σιβηρίας, δίχως οι σοβιετικές αρχές να του επιτρέψουν να πάρει αυτή τη φορά μαζί και τον γιο του.

Τι μεσολάβησε και η Μόσχα θεώρησε ότι η παρουσία τού εκτοπισμένου άλλοτε «αγαπημένου παιδιού» του Στάλιν στο Μποροβίτσι δεν αρκούσε;

Οι προθέσεις του Ζαχαριάδη να μην αποδεχθεί την παρέμβαση που σημειώθηκε το 1956 στα εσωτερικά του ΚΚΕ από τα «αδελφά κόμματα» που τον ανέτρεψαν, αλλά και την πολιτική της νέας ηγετικής ομάδας που αναρριχήθηκε με τις πλάτες των σοβιετικών στο κόμμα του οποίου ηγήθηκε ο ίδιος επί 25 χρόνια, ήταν μια βασική αιτία. Το κρυφό ταξίδι του στη Μόσχα όπου επισκέφθηκε (την 1.2.1962) την ελληνική πρεσβεία για να υποβάλει αίτημα προς την Εισαγγελία Αθηνών ώστε να επιτραπεί η επιστροφή του στην Ελλάδα για να δικαστεί, λειτούργησε καταλυτικά.

Στις 8.4.1962 η απάντηση που πήρε ήταν αρνητική. Δύο χρόνια αργότερα ο Ζαχαριάδης θα προσπαθήσει ξανά, αλλά μάταια, ενώ θα δώσει ο ίδιος τέλος στη ζωή του την 1.8.1973 περνώντας μια θηλιά στον λαιμό του, στο αγροτόσπιτο του παγωμένου Σουργκούτ, αντιδρώντας στην απομόνωση που του επέβαλε η Μόσχα και το κόμμα του, αλλά και σε όσα του καταμαρτυρούσαν.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ Ο ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ ΑΝΑΛΥΕΙ, ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΕΙ ΚΑΙ ΚΑΝΕΙ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ
1956

• «Τα γεγονότα στην Ουγγαρία θα πέσουν στα κεφάλια μας»

Ούγγροι ανεμίζουν τη σημαία της χώρας τους πάνω σε ένα ρωσικό τανκ στην πλατεία της Βουδαπέστης (Οκτώβριος 1956)

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η άποψη του Ζαχαριάδη για την εξέγερση στην Ουγγαρία το 1956 όπου παρά τον δογματισμό του διαβλέπει «τραγικά λάθη». «Τι συνέβη στην Ουγγαρία;» διερωτάται και απαντά: «Η εξήγηση δάκτυλος του εχθρού δεν εξηγεί απόλυτα τίποτα και μονάχα βοηθά να κρύβουμε τα κεφάλια μας στην άμμο».

Και επισημαίνει: «Η πηγή του κακού βρίσκεται αλλού. Το τραγικό λάθος μας βρίσκεται στο ότι παίρνοντας την εξουσία στα χέρια μας απ΄ τα πάνω, (μας την έδωσε ο Κόκκινος Στρατός) δώδεκα χρόνια δε μπορέσαμε την εξουσία αυτή να τη θεμελιώσουμε και απ΄ τα κάτω και κοιμόμασταν», διαπιστώνοντας ότι στην Ουγγαρία «οι κομμουνιστές δρούσαν ως τοποτηρητές ξένου παράγοντα», εννοώντας την ΕΣΣΔ. Ενώ προειδοποιεί: «Τα ουγγαρέζικα γεγονότα θα πέσουν σαν Ιμαλάια πάνω σε ξαναμμένα κεφάλια και ξέγνοιαστες φαλάκρες», υπονοώντας την ηγεσία του ΚΚΕ και του Κρεμλίνου.

• «Είναι έγκλημα του ΚΚΕ να αφήνει έκθετη την ΕΔΑ»

Ο Αλέξης Πάρνης το 1958 με την κόρη του Ηλέκτρα και τον γιο του Νίκου Ζαχαριάδη, Σήφη, όταν ο καθαιρεθείς ηγέτης του ΚΚΕ βρισκόταν στην εξορία του Μποροβίτσι

«Στην Ελλάδα όπως έδειξε η συνδιάσκεψη της ΕΔΑ τραβάμε καλά μπροστά. Το κακό είναι ότι το ΚΚΕ, απ΄ ό,τι μπορώ να κρίνω απ΄ τη γωνιά μου εδώ “λάμπει δια της απουσίας του”, όπως συνήθιζαν να λένε οι καλαμαράδες μας του περασμένου αιώνα», παρατηρούσε ο Ζαχαριάδης σε άλλη επιστολή του (8.8.1956), καθώς, όπως επισήμαινε, «οι “νέοι άντρες” μας καταγίνονται με το φούντωμα του φραξιονιστικού τους ανακατώματος που ξαπόλησαν ενάντια στο κόμμα και το κίνημα». Ο Πάρνης έστελνε στον εκτοπισμένο πρώην ηγέτη με κάθε ευκαιρία την εφημερίδα «Αυγή». «Διάβασα στην “Αυγή” κομματιαστά τα όσα έδωσε στα φύλλα που μου ΄στειλες, για τη Συνδιάσκεψη της ΕΔΑ. Πρόκειται για πραγματικό πλατύ, δημοκρατικό κίνημα με ζωή και παλμό» γράφει ο Ζαχαριάδης, υπογραμμίζοντας παρακάτω: «Είναι έγκλημα ν΄ αφήνουμε το κίνημα αυτό πολιτικά (εννοώ απ΄ την πλευρά του ΚΚΕ) έκθετο. Κάποτε αυτό θα το πληρώσουμε ακριβά (…)». Στο γράμμα αυτό ο Ζαχαριάδης αναφέρεται και στα χρήματα που έλαβε. Πρόκειται για ένα ποσόν που του έστειλε ο στενός φίλος και σύντροφός του από τα πρώιμα νεανικά χρόνια Ναζίμ Χικμέτ, με τον οποίο είχε γνωριστεί στην Κωνσταντινούπολη και είχαν φοιτήσει στην Ανώτατη Κομματική Σχολή της Κομιντέρν (Κομμουνιστικής Διεθνούς), ενώ τον Ιανουάριο του 1924 ήταν και οι δυο τους τιμητική φρουρά μπροστά από το φέρετρο του Λένιν. Σε μια άλλη επιστολή αναφέρει και το εξής: «Ζήτησα απ΄ τη Τσεκά (σ.σ.: ΚΕ του ΚΚΣΕ) άδεια να στείλω λεφτά στη Ρούλα. Με παρέπεμψαν στο Τασκέντ και γω, όπως λέμε, τους κατούρησα»!

• «Λίγα σπυριά ελληνικής γης»

Τασκένδη, 1954. Ο Ν. Ζαχαριάδης εν μέσω πολιτικών προσφύγων και των παιδιών τους

«Το γράμμα σου το πήρα με μικρή καθυστέρηση γιατί έλειπα στα χτήματα. Σιγά-σιγά μπαίνω στο νόημα της δουλειάς και ασκώ για την ώρα μόνο τυπικά τα διευθυντικά καθήκοντά μου», γράφει ο Ζαχαριάδης στον πιστό σύντροφό του στο πρώτο γράμμα του (26.7.1956) καταλήγοντας: «Ο Σηφάκος είναι καλά (σ.σ.: ο μικρός του γιος από τον γάμο του με τη Ρούλα Κουκούλου που αργότερα υπήρξε ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ). Τον τάραξα στην ξεροφαγία. Τώρα σε λίγες μέρες θα τον τακτοποιήσω σε παιδικό σταθμό.

Λίγα σπυριά ελληνική γη βάλε στο φάκελο της απάντησής σου». Σε όλες δε τις επιστολές του τελείωνε με την ίδια φράση: «Γεια χαρά- Νίκος».

• «Τελευταία εντάθηκαν κάτι μικροενοχλήσεις»

Ο Ζαχαριάδης παρακολουθούσε όσο περισσότερο γινόταν τις εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Κύπρο, τόσο μέσω της «Αυγής» και των νέων που του έγραφε ο Πάρνης όσο και μέσω ραδιοφώνου (κυρίως του Λονδίνου). Η κατάσταση στο ΚΚΕ τον βασάνιζε: «Αν τολμούσαν μια λίγο-πολύ υποφερτή δημοκρατική συζήτηση στο κόμμα, θα ΄τρωγαν σκούπισμα (εννοώ πολιτικό) που ούτε η μυρωδιά του δε θα ΄μενε», γράφει στις 24.9.1956, επισημαίνοντας ότι αυτό «αργά είτε γρήγορα θα ΄ρθεί».

«Βρωμιές αλά Τασκέντη που από χίλια μίλια βρωμούν Μπέρια, το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα δε μπορεί ποτέ, ούτε κατά διάνοια να τις ανεχθεί», συμπλήρωνε. Στην ίδια επιστολή καταλήγει με μια φράση ενδεικτική της προσωπικής δοκιμασίας που περνούσε και των επιπλοκών της: «Από υγεία είμαι καλά. Ομως επειδή τελευταία εντάθηκαν κάτι μικροενοχλήσεις (σ.σ.: στην καρδιά του), θάθελα να ξέρω αν χρειαστεί θα μπορούσες ν΄ αναλάβεις το Σηφάκο ωσότου μετά τον δώσεις στη Ρούλα ή τη γιαγιά του;».

• «Γάιδαρος στ΄ αυτιά και κόκορας στο μυαλό»

Ο Μήτσος Παρτσαλίδης

Η άποψη που είχε για τους «διαδόχους» του ήταν κατηγορηματική: «Φυσικά Αλέξη πολλά πρέπει να διορθώσει το ΚΚΕ, όχι όμως με τους Θέους, Κολιγιάννηδες, Υφαντήδες και Στέφανους. Αφτοί ίσον χαντάκωμα ολοκληρωτικό». Μάλιστα αναφέρει για τον Παρτσαλίδη (επιστολή της 1.12.1956) ότι «η ειδικότητά του είναι και ήταν ν΄ ακούει τι του λένε οι άλλοι και να θεωρεί για σωστό και την τελευταία λέξη που θα του ΄λεγε ο τελευταίος υπάλληλος της Τσεκά (σ.σ.: της ΚΕ) του ΚΚΣΕ». «Ετσι έπαθε τούτο: τα αυτιά του έπαθαν υπερτροφία και το μυαλό του υποτροφία. Αποτελεί μια ιδιόμορφη ενότητα της παροιμίας, γάιδαρος στ΄ αυτιά και κόκορας στο μυαλό. Αφτά…», σημείωνε. Ενώ αλλού αναφέρει: «Οι χρεωκόποι Κολιγιάννης, Παρτσαλίδης, Βλαντάς, Γούσιας και Σία φαντάστηκαν ότι μπορούσαν με ξένο χρίσμα να ασελγήσουν σε βάρος του ΚΚΕ και του λαού μας: Η ιστορία κι η ζωή τους δίνει χαστούκι». Και όταν θα διαγραφεί και από μέλος του ΚΚΕ (στην 7η Ολομέλεια του 1957), θα γράψει στον Πάρνη: «Θάμαθες τα νέα μου. Με διέγραψαν απ΄ το κόμμα ύστερα από 36 χρόνια. Ετσι είμαστε και οι δυο στον ίδιο παρανομαστή. Ας είναι, θα γυρίσει κι ο τροχός να χαρεί κι ο φτωχός».

Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=32&artid=373488&dt=17/12/2010#ixzz18SQUyr6x