Tην παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 2000, το πρώτο πάρτι για τον ερχομό της νέας χρονιάς γιορτάστηκε στα νησιά Κιριμπάτι του Ειρηνικού Ωκεανού. Σε αυτές τις κοραλλιογενείς ατόλες ανέτειλε ο ήλιος της νέας χιλιετίας. Οι κάτοικοι του Κιριμπάτι, της πάμπτωχης χώρας, πρώην βρετανικής αποικίας, βρέθηκαν για πρώτη φορά να πρωταγωνιστούν στη διεθνή σκηνή. Στην τελετή για την υποδοχή του 2000, ο πρόεδρος του Κιριμπάτι έδωσε έναν αναμμένο πυρσό σ’ ένα παιδάκι. Με τη σειρά του, το παιδί έδωσε τον πυρσό σ’ ένα γέροντα καθισμένο σ’ ένα κανό που έπλεε σε ήρεμα νερά. Ο συμβολισμός ήταν προφανής: ο πυρσός της ελπίδας και της ειρήνης για τη νέα χιλιετία θα περνούσε από το Κιριμπάτι, στον υπόλοιπο κόσμο.
Ο συμβολισμός εκείνος άντεξε μόλις 20 μήνες. Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, η Αμερική δέχτηκε τρομοκρατική επίθεση στο έδαφός της από τους φανατικούς ισλαμιστές της Αλ Κάιντα. Και ο κόσμος άλλαξε διά παντός. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις δεν σήμαναν την έναρξη του τρίτου παγκοσμίου πολέμου. Εγιναν όμως αφορμή για πολεμικές τραγωδίες, οι οποίες άλλοτε είχαν βάση, όπως στην περίπτωση του Αφγανιστάν, και άλλοτε αποτέλεσαν αισχρό πρόσχημα για εισβολή σε ξένη χώρα, όπως στην περίπτωση του Ιράκ. Εγιναν επίσης αφορμή για να πέσουν βόμβες στη Μαδρίτη το 2004, στο Λονδίνο το 2005, βόμβες που σκότωσαν εκατοντάδες ανθρώπους και άφησαν εκατοντάδες άλλους ανάπηρους. Οι επιθέσεις εκείνες βρήκαν επίσης μιμητές στο πρόσωπο μελών ισλαμιστικών οργανώσεων στην Ασία που εζήλωσαν τη δόξα της Αλ Κάιντα: από την τρομοκρατία τους δεν γλίτωσε ούτε το Μπαλί το 2002 ούτε η Ινδία το 2006.
Μαζί με όλους αυτούς τους άδικους θανάτους, η τρομοκρατία καλλιέργησε κλίμα σύγχυσης και παράνοιας. Υπαγόρευσε τη δημιουργία μιας κοινωνίας του φόβου, φόβου για τα πάντα – από το Ισλάμ ώς την παγκοσμιοποίηση. Απαίτησε, κοντολογίς, την ύπαρξη ενός κόσμου ανελεύθερου. Υπάρχει τίποτε πιο θλιβερό; Υπό την έννοια αυτή, η 11η Σεπτεμβρίου 2001 είναι αναμφισβήτητα το γεγονός της δεκαετίας.
Ας ελπίσουμε ότι η δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα που αρχίζει σήμερα δεν θα είναι δεκαετία φόβου. Εχουμε ήδη ορισμένα σημάδια που δείχνουν ότι ο φόβος, αν δεν υποχωρεί, τουλάχιστον μετριάζεται. Η εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα στην προεδρία των ΗΠΑ είναι ένα τέτοιο σημάδι. Οι Αμερικανοί ξεπέρασαν τους φόβους τους και εξέλεξαν έναν μαύρο πολιτικό στο ανώτατο αξίωμα της χώρας τους. Πριν από δέκα χρόνια, ένας μαύρος πλανητάρχης θα ακουγόταν σαν ανέκδοτο. Τώρα είναι πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα από την οποία ούτε μπορούμε ούτε πρέπει να περιμένουμε να δίνει λύσεις για τα πάντα. Και ούτε ασφαλώς να την απαξιώνουμε και να τη δαιμονοποιούμε κατά την προσφιλή μας ελληνική συνήθεια.
- Tης Μαριλιας Παπαθανασιου, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 01/01/2010
Φιλίστωρ 